همشهری آنلاین- خدیجه نوروزی: افزایش قیمت شدید برنج ایرانی در یک سال گذشته موجب شده تا بسیاری از اقشار ضعیف جامعه توان خرید نداشته باشند. افزایش قیمت هر کیلو برنج ایرانی به بیش از ۱۰۰ هزار تومان و افزایش قیمت محصولات کیفی ایرانی به قیمت هایی حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار تومان در کنار افزایش قیمت برنج خارجی، موجب شد تا زمزمه های لغو ممنوعیت فصلی واردات برنج آغاز شود. فعالان این بازار معتقد بودند که یکی از علل افزایش قیمت برنج در بازار همین ممنوعیت فصلی و تناسب نداشت تقاضا با عرضه است.
این تقاضا بالاخره برای امسال نتیجه داد و دیروز معاون گمرک ایران اعلام کرد که ممنوعیت فصلی واردات برنج در سال جاری لغو و اجرایی نخواهد شد و بر این اساس واردات این کالا به روال قبل ادامه دارد. موضوعی که انتظارها برای کاهش قیمت برنج در بازار را افزایش داده است. حالا بسیاری از مردم که طی یک سال گذشته بار افزایش قیمت برنج به عنوان کالایی اساسی را تحمل یا بعضا آن را از سبد خوراکی‌های خود حذف کرده‌اند، در انتظار آنند تا نتیجه ارزیابی های کارشناسان و عملی شدن خواسته واردکنندگان را در کاهش قیمت برنج در بازار مشاهده کنند.
ممنوعیت واردات برنج لغو شد | برنج ارزان می شود؟
در همین رابطه، اخیرا حسن تقی‌زاده، عضو انجمن صنفی برنج فروشان استان مازندران به ایرنا گفته، قیمت هر کیلوگرم برنج هاشمی و طارم درجه یک کشت اول در شمال به ۹۰ تا ۹۵ هزار تومان رسیده که نسبت به هفته‌های گذشته بین ۲۵ تا ۳۰ هزار تومان کاهش را نشان می‌دهد. به گفته او، در هفته های گذشته قیمت هر کیلوگرم برنج هاشمی و طارم در شمال کشور به ۱۲۰ هزار تومان نیز رسیده بود که با افزایش فرایند برداشت از هفته آینده، می توانیم شاهد افت قیمت‌ها در شمال کشور و بازار باشیم. وی عنوان کرده، هم‌اکنون برداشت برنج درجه یک طارم و هاشمی آغاز شده و برداشت برنج‌های پُرمحصول فجر، شیرودی و ندا از اوایل شهریورماه شروع می‌شود.
اما قاسمعلی حسنی، دبیر اتحادیه بنکداران مواد غذایی در گفت و گو با همشهری به برخی سوالات در خصوص جزئیات خبر لغو ممنوعیت واردات برنج و تاثیری که بر بازار برنج داخل خواهد گذاشت پاسخ می دهد:
چه شد که درست در فصل برداشت برنج رای به لغو ممنوعیت واردات برنج داده شد؟
چند سال است دولت برای حمایت از کشاورزان و محصولات داخلی مصوبه ای را اجرا می کرد که طبق آن از یکم مرداد تا یکم دی ماه واردات برنج به کشور ممنوع می شد. این بخشنامه از ۱۵ روز مانده به اجرا اثرات منفی خود را روی بازار می‌گذاشت و واردکنندگان و دارندگان برنج داخلی فرصت ذی قیمتی هم برای سواستفاده هم برای گران فروشی پیدا می کردند چون می دانستند که ۵ ماه طبق قانون برنجی وارد کشور نخواهد شد. از این رو قیمت ها را به دلخواه تغییر می دادند.
اما با تلاش های ما و اتحادیه صنف برنج فروشان دولت مجاب شد که امسال علی رغم اینکه فاصله قیمتی برنج ایرانی با برنج خارجی تقریبا ۳ برابر است این ممنوعیت را لغو کند و اجازه ندهد که هیچ گونه خللی در بازار برنج انجام شود. لغو ممنوعیت فرصت سواستفاده را از دارندگان برنج خواهد گرفت از طرفی چون برداشت برنج چند روز دیگر آغاز می شود ما شاهد کاهش قیمت برنج ایرانی هم خواهیم بود.
آیا این ممنوعیت برای سال های بعد نیز اجرا خواهد شد یا فقط مربوط به امسال است؟
اینکه سال آینده اجرا شود یا نه را اطلاع ندارم اما وقتی ما دوسوم مصرف مان را وارد می کنیم عقلانی نیست ممنوعیتی داشته باشیم. بنابراین من فکر می کنم سال های آینده به طور کلی این ممنوعیت اعمال نشود. ممنوعیت در زمانی که فاصله قیمتی برنج ایرانی و خارجی نزدیک بود معنا داشت اما در شرایط موجود که قیمت برنج ایرانی ۳ برابر خارجی است، ممنوعیت واردات معنایی ندارد و جایگاهی ندارد که بخواهد ادامه داشته باشد. باید اقشار آسیب پذیر به راحتی بتوانند برنج ارزان قیمت که قوت روزانه شان است را تهیه کنند و خیلی به سختی نیوفتند.
لغو ممنوعیت واردات برنج در چه بازه زمانی می توانند موجب ارزانی برنج شود؟
واردات یعنی ما از این پس هیچ گونه کسری در حوزه برنج نخواهیم داشت. در این شرایط فرصتی هم برای سودجویی وجود ندارد چون واردات به شکل مستمر در حال انجام است. در نتیجه رقابت واردکنندگان و قرار داشتن در فصل برداشت و نخریدن مردم دست به دست هم خواهد داد تا در کمترین زمان شاهد قیمت در بازار برنج باشیم.
آیا می دانید چند تن برنج وارد بازار خواهد شد؟
خیر اما واردکنندگان بازار را اشباع خواهند کرد تا جایی که در دراز مدت بازار به یک ثبات قیمتی برسد و ما فراوانی کالا را در حوزه برنج شاهد خواهیم بود.
ترخیص برنج های دپو شده در گمرک تا چه اندازه می تواند در کاهش التهاب بازار برنج موثر باشد؟
برنج به عنوان یک کالای اساسی نباید در گمرکات دپو شود چرا که از این حوزه ما در سال های گذشته آسیب زیادی خوردیم چون برنج وارد می شد اما واردکنندگان نمی توانستند ترخیص کنند و در گرمای بالا هزینه دموراژ خیلی بالا بود. امیدوارم مسئولان گمرک مشکلات این بخش را مرتفع کنند و با ترخیص این کالاها کمک کنند تا با رقابتی که بین واردکنندگان وجود دارد برنج روز به روز ارزان تر شود.
خیلی از مردم راغب به خوردن برنج های هندی و یا انواع دیگر برنج های خارجی نیستند ولی مجبورند به خاطر قیمت ارزانتر این برنج ها تن به مصرف آن دهد. تا چه اندازه به کیفیت برنج های وارداتی توجه می شود؟
ما قبلا از ۶ کشور برنج وارد می کردیم: ۳ کشور آمریکایی شامل آمریکا، آرژانتین و اروگوئه و همچننی ۳ کشور آسیایی شامل هند، پاکستان و تایلند. از پاکستان حجم کمی وارد می کردیم و بیشتر از اروگوئه به دلیل ارزان قیمت بودن وارد می کردیم.
اما مدت هاست که از اروگوئه برنج وارد نمی شود و واردات برنج هندی هم به نسبت گذشته کمتر شده است. به دلیل اینکه عمل آوری برنج هندی راحت تر است بیشتر در مجالس، دانشگاه‌ها، بیمارستان‌ها، پادگان‌ها و آشپزخانه‌های پر مصرف استفاده می‌شود و از طرفی چون قیمت آن به نسبت سایر برنج ها مناسب‌تر بود وارد می شد. برنج تایلندی هم به خاطر قیمت مناسبی که دارد مورد توجه است. البته الان بیشتر پاکستانی وارد می شود و چون بذر آن شبیه بذر برنج ایرانی است، مردم راغب ترند از این برنج استفاده کنند تا برنج های هندی و تایلندی. برنج پاکستان روز به روز در ایران موفق‌تر خواهد بود چرا که به خاطر هم مرز بودن هزینه کمتری برای واردات آن صرف می شود و از طرفی چون شبیه برنج ایرانی است موجب خواهد شد تا استقبال از برنج ایرانی روز به روز بیشتر شود. در آینده این نزدیک برنج پاکستانی بازار برنج هندی را تصاحب خواهد کرد.
قیمت این برنج ها در بازار چقدر است؟
الان در بخش قیمت‌های آزاد برنج هندی از ۲۵ تا ۳۶ هزار تومان و برنج پاکستانی از ۲۴ تا ۳۸ هزار تومان در بازار به فروش می رسد. برنج ایرانی هم از ۷۰ تا ۱۱۰ هزار تومان نرخ گذاری می شود.
جدا از بحث ممنوعیت واردات که موجب افزایش قیمت برنج ایرانی شد علت گرانی فزاینده برنج ایرانی چه بود؟
یکی از دلایل مهم، بازگشت مصرف کننده ایرانی به مصرف برنج ایرانی بود که این افزایش تقاضا به افزایش قیمت دامن زد.
البته این بازگشت به دلیل است که گفته می شود هیچ برنجی کیفیت برنج ایرانی را ندارد.
اینطور نیست. برنج ایرانی برای ذائقه ما ایرانی ها بهترین برنج دنیاست. برنج هر کشوری برای مردمان خودشان بهترین برنج است و سازگار با ذائقه آنهاست.
در خصوص افزایش قیمت برنج های وارداتی هم می گویید؟
یکی از دلایل مهم افزایش برنج داخلی و خارجی مربوط به مسئله جنگ اوکراین است که جهانی است. در این شرایط بیشتر کشورها سعی کرده اند مواد غذایی خودشان را نگه دارند که به افزایش قیمت ها دامن زد. اما با توافقی که بین روسیه، ترکیه و اوکراین شده و صادرات غلات آزاد شده تا حدودی بار گرانی های کاذب نیز فروکش خواهد کرد.
نظر شما